συνταγματικές αναθεωρήσεις

// Του Βασίλη Ραφαηλίδη, από το βιβλίο του "Ιστορία (κωμικοτραγική) του Νεοελληνικού Κράτους"

"Καμία χώρα δεν αναθεωρεί τόσο συχνά το σύνταγμά της, όσο εμείς. Καμιάς ευρωπαϊκής χώρας ο αριθμός των άρθρων του συντάγματος δεν είναι τόσο ευμετάβλητος, όσο στο δικό μας. Όλοι πιστεύουν πως αν δε λειτουργούν καλά οι νόμοι, φταίει το σύνταγμα απ' όπου αντλούν τη νομιμότητά τους, και το αναθεωρούν με την μάταιη ελπίδα πως τώρα οι νόμοι θα λειτουργήσουν καλύτερα. Επιπροσθέτως, όλες οι κυβερνήσεις απειλούν τους αντιπάλους με την αναθεώρηση του συντάγματος. Ωστόσο, καμιά αναθεώρηση κανενός ελληνικού συντάγματος δεν έπαιξε σοβαρό ρόλο στην ευνομία αυτού του τόπου. Τί φταίει λοιπόν;
Ο Γεράσιμος Κακλαμάνης πιστεύει πως φταίει η αδυναμία ερμηνείας του συντάγματος. Και η αδυναμία ερμηνείας του συντάγματος οφείλεται στο γεγονός πως κατ' ουσίαν, κανείς δεν το αποδέχεται ως νόμο σταθερό και αμετακίνητο, πάνω στον θα στηριχτούν, σα σε θεμέλιο, όλοι οι άλλοι. Αφού όλοι οι νόμοι αλλάζουν αδιάκοπα όχι για να γίνουν καλύτεροι αλλά για να εξυπηρετηθούν ομάδες ανθρώπων, ακόμα και άτομα, και ποτέ ολόκληρη η ελληνική κοινωνία, είναι φυσικό να δημιουργούνται τέτοιες ανισορροπίες, ώστε νομικά η αναθεώρηση του συντάγματος να καθίσταται αναγκαία για να καλυφθούν συνταγματικά οι "νομιμες" παρανομίες.
(..) (σ.σ.το σύνταγμα είναι) ανίκανο να παράγει νομιμότητα. Κι έτσι, λειτουργεί μάλλον σα φυσαρμόνικα, παρά σα νομικό θεμέλιο. Ο καθένας παίζει με τούτη τη φυσαρμόνικα, το δικό του τραγούδι, και ο επόμενος αντί ν' αλλάξει τραγούδι, αλλάζει φυσαρμόνικα, δηλαδή τραβάει μια αναθεώρηση του συντάγματος και παρανομεί πλέον με την άνεσή του".