Περί της ισότητας των εισοδημάτων

//Του Κορνήλιου Καστοριάδη από το βιβλίο του, "Το επαναστατικό πρόβλημα σήμερα"//

Για μένα, είναι σίγουρο και φανερό ότι βασική προϋπόθεση για να υπάρξει και να μπορέσει να λειτουργήσει μια σοσιαλιστική αυτοδιευθυνόμενη κοινωνία, είναι η απόλυτη ισότητα των μισθών και εισοδημάτων κάθε φύσης. Εννοώ ισότητα απόλυτη του οδοκαθαριστή και του πιο ειδικευμένου χειρουργού ή μηχανικού - εφ’ όσον εξακολουθούν και υπάρχουν απ’ τη μία οδοκαθαριστές κι από την άλλη χειρουργοί.
Γιατί, φυσικά, η μεταμόρφωση, ο μετασχηματισμός της κοινωνίας δεν είναι δυνατός σε πιο μακροχρόνια προοπτική παρά με το ξεπέρασμα της κρυσταλλωμένης κατανομής της εργασίας, της διαίρεσης και της αντίθεσης ανάμεσα στη χειρονακτική και στη διανοητική εργασία.

Η απόλυτη ισότητα των εισοδημάτων κάθε μορφής είναι απαραίτητη για πολλούς λόγους, ένας από τους κυριότερους είναι η ανάγκη να καταστραφεί η οικονομική νοοτροπία και όλο το σύστημα ψυχικών κινήτρων και «αξιών» που είναι συνυφασμένο μαζί της. Αυτό το σύστημα το δημιούργησε και το επέβαλλε ο καπιταλισμός- και ο μαρξισμός το εγκολπώθηκε τελικά περίπου αμετάβλητο. Το κεντρικό του σημείο είναι η ιδέα ότι ο σκοπός της κοινωνικής ζωής είναι η απεριόριστη ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων, του «εθνικού προιόντος» και του «εθνικού πλούτου». Αυτή η απεριόριστη ανάπτυξη έχει γίνει το φετίχ της σύγχρονης κοινωνίας- είτε σαν αυτοσκοπός, είτε σαν το απόλυτο μέσο για να φτάσουμε στην απελευθέρωση του ανθρώπου (αυτή είναι η μαρξιστική παραλλαγή). Κεντρικό σημείο του συστήματος αξιών, συνυφασμένο μ’όλο το κοινωνικό σύστημα και βασικό μέσο συντήρησης του ίδιου του συστήματος. Γιατί το μόνο που το σύστημα μπορεί να δώσει στους ανθρώπους είναι λίγα περισσότερα πλαστικά είδη κάθε χρόνο –είτε σε υλική είτε σε «πολιτιστική» μορφή, ένα πιο γρήγορο αυτοκίνητο, μια τηλεόραση με μεγαλύτερη ευκρίνεια… Δεν έχει τίποτε άλλο να δώσει και δεν μπορεί να στηριχτεί σε τίποτε άλλο- πέρα από τα όπλα- παρά μόνο σ’ αυτό.